Συνολικές προβολές σελίδας

Σάββατο 3 Ιανουαρίου 2009

"Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική//το σπίτι φτωχικό στις αμμουδιές του Ομήρου..." Οδυσσέας Ελύτης, Το Άξιον Εστί.

Η ΔΥΝΑΜΗ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΕΝΟΣ ΜΙΚΡΟΥ ΧΩΡΙΟΥ
Η γλώσσα είναι η ελληνική – η ζωντανή ελληνική γλώσσα – που παραμένει ζωντανή και αμετάβλητη εδώ και τέσσερις, περίπου, χιλιάδες χρόνια. «Παραμένει ζωντανή», γιατί είναι η μόνη με τόσο μεγάλη ιστορική διάρκεια, «αμετάβλητη», γιατί μέσα σε τόσους αιώνες έχει ανεπαίσθητες μεταβολές, και «παραμένει ζωντανή και αμετάβλητη», γιατί ο λαός που τη γέννησε και γεννήθηκε μαζί της έχει δοκιμαστεί όσο κανένας άλλος στην ιστορία του.
Το χωριό είναι η Κοκκαλού. Το όνομα του μικρού χωριού είναι παράξενο στο άκουσμά του. «Μικρό», γιατί τώρα πια μένουν λιγότερα από εκατό άτομα, κατά την πλειοψηφία τους μεγάλης ηλικίας. «Παράξενο», γιατί προέρχεται από το αρχαίο «Κόκκαλος» που σημαίνει κόκκαλο και προφερόταν με δύο «κ» (Κόκ-καλος). Το όνομα του χωριού κρατάει την αρχαία προφορά. «Κοκ-καλού» λέμε το χωριό (κι ας μην το γνωρίζει αυτό, κανένας από τους παππούδες και τις γιαγιάδες που το προφέρουν).
Μετά την Τουρκοκρατία, όλα τα χωριά που είχαν ξένο όνομα (κυρίως τουρκικής προέλευσης) το αλλάζουν. Το κράτος δίνει στο «Παζαρούδα» το Απολλωνία, στο «Αριμπουτζάκι» το Νέα Απολλωνία, στο «Λουτζίκι» το όνομα Μελισσουργός, στην Κοκκαλού το όνομα Νέο Βελεστίνο (γενέτειρα του Ρήγα Φεραίου). Δε «βλέπει», η Πολιτεία, ότι το όνομα Κοκκαλού είναι ελληνικό, με τον ίδιο τύπο και την ίδια προφορά.
Αυτό που δε «βλέπει» η Πολιτεία, το «βλέπει» η γλώσσα – Η ΔΥΝΑΜΗ ΜΙΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ – μετά από ενενήντα χρόνια το όνομα «Νέο Βελεστίνο» μένει μόνο στα χαρτιά (και όχι σε όλα). Το όνομα του μικρού χωριού παραμένει ΚΟΚΚΑΛΟΥ και προφέρεται με δύο «κ» (κι ας μην το ξέρουν ούτε τα παιδιά των παππούδων και των γιαγιάδων του χωριού).
Έτσι παραμένει και η ελληνική γλώσσα μεγάλη κι ας μην το γνώριζαν οι χιλιάδες «γραμματιζούμενοι» των τελευταίων είκοσι δύο αιώνων, κι ας μην το γνωρίζει και ο λαός που τη μιλάει. Το «ξέρει» η γλώσσα, αυτή η «γνώση» της είναι και η μεγάλη δύναμή της. Η δύναμη της μοναδικής ζωντανής κληρονομιάς ενός λαού. Χαρακτηριστικά τα λόγια του Διονύσιου Σολωμού.
«Υποτάξου πρώτα στη γλώσσα του λαού,
και αν είσαι αρκετός, κυρίεψέ την».

Λύτος Δ.Κωνσταντίνος 1999

1 σχόλιο:

Kosmidou Ioanna είπε...

Αυτό το κείμενο κάτι που θυμίζει...